Recenzja „Kolej podziemna”: mistrzowskie dzieło sztuki
Nasz werdykt
Kiedy Barry Jenkins chce zdekonstruować tropy i ożywić cały gatunek, nie chybia. Arcydzieło to ledwie odpowiednie słowo dla kolei podziemnej.
Do
- Fenomenalne występy
- Niesamowite efekty wizualne
- Doskonała punktacja
- Zadziwiająca integracja materiału źródłowego
Przeciwko
- Prime Video powinno było zrobić epizodyczny spadek w serialu. W każdym rozdziale jest tak wiele, że trochę czasu do przetrawienia nie zaszkodzi.
Ten post zawiera łagodne spoilery dla Kolej Podziemna.
adaptacja nagrodzonej Pulitzerem powieści Colsona Whiteheada autorstwa Barry'ego Jenkinsa, Podziemna kolej , to genialna dziesięciogodzinna odyseja stworzona, by zaniepokoić, zaangażować i zniewolić. Jenkins nie tylko uwydatnia historię Whiteheada, ale także po mistrzowsku nagina gatunek Southern Gothic do swojej woli.
Większość filmowców przyjmujących estetykę południowego gotyku unika łączenia swoich prac z bardziej krwawymi cechami tego gatunku z okresu sprzed wojny secesyjnej. Decydując się zamiast tego skierować tę pokręconą złośliwość rasizmu, seksizmu, strachu przed rozpadem społecznym na bardziej przystępne tematy, takie jak ludzka omylność, osądzanie, autodestrukcja. Tematy łatwo oderwały się od kontekstu historycznego.
To smutna, ale nieunikniona prawda, że opowiadanie historii mającej swoje korzenie głęboko w amerykańskiej przeszłości i skupiającej czarnych ludzi, oznacza, że zniewolenie musi odgrywać rolę w historycznym krajobrazie. Budowanie fabuły wokół czarnych ludzi żyjących na południu przedwojennego wojny, w szczególności, wymaga uwzględnienia brutalności, braku sprawczości i zgubnych ideologii, które kontrolują (kierowane) społeczeństwo. Nie jest jednak prawdą, że centralnym punktem każdej takiej historii musi być niewolnictwo „instytucja”.
Intencją południowego gotyku jest zbadanie wartości amerykańskiego Południa, że tak powiem, poprzez złowrogie lub makabryczne wydarzenia. Na szczęście ironia i niuanse odgrywają dużą rolę w zagłębianiu się w kwestie społeczne. Odłóż więc na bok wszelkie założenia, oczekiwania lub obawy, że historia osadzona w Południu sprzed wojny secesyjnej nie ma innego wyjścia, jak wpaść w płytkie rowki w celu zdemaskowania niewolnictwa, na które decydowały się poprzednie filmy. Bo kiedy reżyser Barry Jenkins chce zdekonstruować mity i ożywić gatunek przesiąknięty mistyką i dotknięty szaleństwem, nie chybia.
Podziemna kolej to przede wszystkim historia Cory Randall (Thuso Mbedu), młodej zniewolonej kobiety mieszkającej na plantacji w Gruzji. Cora wierzy, że jej matka, Mabel, porzuciła ją, by uciec na wolność. Na zewnątrz jest stoicka, ale wewnętrznie waha się między rozpaczą, gniewem i ponurym pragmatyzmem. Kiedy Caesar (Aaron Pierre), młody zniewolony mężczyzna podchodzi do niej, aby uciec, stawia opór. Cezar wierzy, że udana ucieczka Mabel przyniesie jej córce szczęście. Ale Cora uważa, że pozostawanie w tyle i ostracyzm ze strony innych niewolników to znak, że została przeklęta.
Dopiero gdy przerażająco jasne okoliczności na plantacji będą coraz bardziej tragiczne, Cora zgadza się iść z Cezarem, gdy ten robi sobie przerwę na wolność. Pierwsza godzina kończy się, gdy ten nieustraszony duet wsiada do pociągu z podziemnej zajezdni i jedzie do noc. Tym samym rozpoczynając swój exodus z Południa i przygodę widzowie są absolutnie nie przy nadziei. To tutaj historyczna fantazja Whiteheada naprawdę unosi się do lotu; ponieważ w ta rzeczywistość , podziemna kolej nie jest metaforą szeregu kryjówek prowadzących z południa. Po tajnej, podziemnej kolei jeździ prawdziwy pociąg, który przewozi uciekinierów z zajezdni i bezpiecznych przystani do wolności.
Dla niewtajemniczonych ta bezpośrednia prezentacja życia sprzed wojny secesyjnej — postawy białych ludzi (abolicjonistów i zwolenników niewolnictwa), normy społeczne oferowane tak rzeczowo i z nadchodzącym poczuciem zagłady — może wydawać się zdecydowanie niepokojące. Dla tych, którzy są bardziej zaznajomieni z udokumentowanymi opowieściami o niewolnikach, każdy element budowania świata, który ceni fakty nad tworzeniem mitów, jest potrzebny do utrzymania. Efektem końcowym jest jak dotąd najmniej boczna prezentacja historii Ameryki na ekranie.
Jak każdy wielki południowy gotyk, ta seria łączy magiczny realizm i surowe prawdy historyczne, aby ujawnić złowrogi charakter kulturowy Ameryki. Jenkins, podobnie jak Whitehead, rozumie, że dawno temu opowieści o niewolnikach wyszły poza pościg i zaczęły opowiadać o uciekających ludziach. To nie jest opowieść o niewolnictwie. To przygoda o wysokiej stawce, w której Cora musi nauczyć się ufać sobie i stawić czoła swojemu bólowi, jeśli ma pozostać o krok do przodu w społeczeństwie, które chce rzucić ją na kolana.
Pomiędzy wszystkimi zapierającymi dech w piersiach pięknymi ujęciami, które nadają serialowi wyjątkową eteryczność, a żmudną zdolnością Jenkina do doskonalenia odpowiedniego kąta lub kompozycji sceny, ta seria nigdy nie traci z oczu człowieczeństwa swoich graczy. Oglądanie Cezara (przedstawionego z przejmującą gracją i mocą), człowieka, który potrafi czytać i pragnie być ceniony za swój intelekt, walczy o zachowanie godności, to przedstawienie, które niewielu prawdopodobnie zapomni. W rękach Mbedu Cora jest sugestywną sprzecznością. Na zmianę jest pełna nadziei, bezbronności, źle tłumionej wściekłości, bolesnej porażki. Zawsze odporny na pozornie niekończące się przeszkody i zagrażające życiu niebezpieczeństwa. Ale jej historia nie jest zepchnięta na bok przez potrzebę ucieczki przed Ridgewayem (Joel Edgerton), obsesyjnym łowcą niewolników, który postanowił odesłać ją na plantację w Georgii, aby nadrobić to, że nigdy nie złapał swojej matki Mabel. Każdy rozdział koncentruje się na tym, jak spędza czas między podróżami wzdłuż linii kolejowej. Triumfy i próby Cory są zarówno podnoszące na duchu, jak i boleśnie wskazują na niezliczone sposoby, w jakie wolność pozostaje nieuchwytna. Z książkami takimi jak podróże Guliwera oraz Odyseja w połączeniu z elegancko wykonaną partyturą działającą jak kamienie probiercze, ta seria jest ostatecznie komicznie okrutną i wstrząsającą elegią.
Podobnie jak większość Czarnych, jestem bardzo niezainteresowany opowieściami o traumie, które mają albo złagodzić winę osób niebędących Murzynami, albo wzbudzić w Czarnych ludziach gorycz i wściekłość. Większość narracji o niewolnikach nie jest tak naprawdę zainteresowana badaniem życia lub motywacji swoich nie-białych postaci. To niepowodzenie w przedstawianiu zniewolonych Czarnych jako czegoś więcej niż degradacji, której doświadczają, jest powodem, dla którego ten podgatunek oferuje niewiele we współczesnym kontekście. Jeśli trzeba jeszcze pokazać ludziom, że zniesienie niewolnictwa jest słuszne i to dopiero w 2021 roku, to nigdy się nie przekonają.
Jenkins wycina przestrzeń w każdym odcinku, aby ten zespół działał z głębią i przekonaniem. Upiększenia historii Whiteheada zawsze zapewniają jasność celu. Ma to znaczenie przy zagłębianiu się w motywy i decyzje podejmowane przez białych bohaterów podczas podróży Cory. Oznacza to również, że kiedy Podziemna kolej porusza ciężkie tematy, takie jak zniszczenie rodziny Blacków, matczyna miłość, poczucie bezwartościowości, instynkt, strach i wstyd, które zdarzają się dzięki związkom, których Cora jest świadkami, buduje (lub przed którymi ucieka) po drodze. Każda postać drugoplanowa jest odpowiednio rozwinięta we wciągającej – i często tragicznej – fabule. Do tego stopnia, że nie dojście do zrozumienia, co doprowadziło do decyzji lub sposobu działania, byłoby całkowicie nieoczekiwane. W rękach tej obsady weteranów i świeżych twarzy jest to wyczyn dokonany z pozorną łatwością.
Jenkins zdaje sobie sprawę, jak ważne jest ustalenie subtelnego pchania i przyciągania, które kształtuje zrozumienie przez odbiorców zarówno osobowości graczy opowieści, jak i świata, przeciwko któremu rozgrywa się jej fabuła. Podziemna kolej nigdy nie wzdryga się przed realiami niewolnictwa lub białej supremacji. W prezentowaniu codziennego życia widać wyraźną celowość. Nie marnuj czasu, próbując wcielić się w życzliwą narrację nadzorcy lub złagodzić potencjał śmiertelnej przemocy. Ale nie ma też sensu tarzać się w bólu życia w kajdanach (dosłownych lub metaforycznych). Decyzja serialu o ciągłym badaniu historii Ameryki w odniesieniu do kobiety zmagającej się z przygnębiającą prawdą, że żadna bezpieczna przystań, podlegająca kaprysom białych, nigdy nie będzie wystarczająco bezpieczna, jest wybitnym wołaniem o samodzielną reformację. Jest to również aktualne przypomnienie, że uwolnienie się musi być podróżą nastawioną na zdobycie panowania nad sobą, tak samo jak zawsze jest to wędrówka na zewnątrz okropnych okoliczności. Każdy wybór kolorów, kąt kamery i aspekt produkcji łączy się w cudownie wciągającą oprawę, w której światło, ciemność i cisza są tak samo ważne, jak dialogi.
Podziemna kolej to bez wątpienia najbardziej odkrywcza opowieść o południowym gotyku, która pojawiła się na ekranie w ciągu ostatnich dziesięciu lat. I ani „niewolnicze” narracje, ani fantazje historyczne nigdy nie będą takie same. Nie spiesz się z tym. To absolutne arcydzieło.
Wszystkie dziesięć odcinków Podziemna kolej jest dostępny na Amazon Prime Video Teraz.
Najlepsze dzisiejsze oferty Amazon Prime Instant Video Amazon Prime Video — bezpłatna wersja próbna Pogląd Amazon Prime - Roczny 119 zł/rok Pogląd Amazon Prime - Miesięczny 12,99 USD/mth Pogląd
